'Zowel overheid als de financiële sector hebben een belangrijke voorlichtende rol.'

Ik was net wakker. Dacht ik. Toen ik in een landelijk ochtendblad de volgende tekst las: “Door de lage rentestand is een vervroegde terugbetaling voordelig, berekende DNB. Daarnaast zijn gezinnen beter beschermd tegen de risico’s van rentestijgingen. Als de rente 2,5 procentpunt stijgt, zijn huizenbezitter die vrijwillig hebben afgelost in het eerste jaar na die verhoging € 150,- minder kwijt aan rentelasten. In het negende jaar na de verhoging loopt dat voordeel op tot € 350,-”.

‘Zowel overheid als de financiële sector hebben een belangrijke voorlichtende rol.’

Mijn eerste reactie: die journalist zat zeker kort voor zijn deadline. Beetje erg kort door de bocht om dit zo maar te roepen. Ik was benieuwd wat DNB nu echt had gecommuniceerd en ben dus op hun site gaan kijken. Dit is wat ik vond: https://www.dnb.nl/nieuws/nieuwsoverzicht-en-archief/DNBulletin2018/dnb380667.jsp

In stilte heb ik de journalist excuses aangeboden. Want veel meer dan hij had bericht, had DNB ook niet vermeld.

Stimuleren om af te lossen

Het is een prima zaak om consumenten te stimuleren om op een verantwoorde wijze af te lossen. Of ze in ieder geval bewust te maken van die mogelijkheid. Want met z’n allen hebben we een gezamenlijke hypotheekschuld van ruim 300 miljard euro. En daar hebben zowel de overheid als de financiële sector een belangrijke voorlichtende rol.

Mijn twijfels over zorgvuldige voorlichting

Maar die voorlichting moet dan wel zorgvuldig gebeuren. Of dat nu het geval is? Ik heb daar mijn twijfels over.

Wanneer de hypotheekrente met 2,5% stijgt. Tja, wat dan? Een groot deel van de hypotheekschuld kent op dit moment een lange rentevast periode. Voordat een rentestijging gevolgen heeft voor deze huiseigenaren zijn we echt een (flink) aantal jaren verder.

Wanneer de hypotheekrente stijgt, stijgt in het algemeen ook de rente op de spaarrekeningen. In de vergelijking of aflossen voordelig is, moet je niet de hypotheekrente laten stijgen en de spaarrente gelijk houden.
Vrijwillig aflossen betekent ook minder hypotheekrenteaftrek. Consumenten moeten zien rond te komen van wat zij netto overhouden. Stimuleren van consumentengedrag op basis van brutobedragen geeft snel misverstanden.
Aflossen van je hypotheekschuld is een keuze. Vermogen opbouwen via beleggen is dat ook. Dan is de vraag, wat is voor veel consumenten beter: Een fiscaal onomkeerbare beslissing om een bedrag af te lossen? Of over langere termijn maandelijks een bedrag op een beleggingsrekening te storten? 20 jaar lang € 150,- opzij leggen, levert bij een gemiddeld risico een kapitaal op van rond de € 50.000,-. Voor de meeste huiseigenaren met een aflossingsvrije hypotheek is dat een kapitaal dat al veel problemen oplost aan het einde van de looptijd van de hypotheek.

Schone taak

Ik juich het toe dat er op dit moment veel aandacht is voor de aflossingsvrije hypoheek. Ik juich nog harder als we er met elkaar voor zorgen dat de voorlichting en advisering aan de klant zorgvuldig plaatsvindt. Waardoor de consument niet met vereende krachten één specifieke kant op wordt geduwd. Voor adviseurs die het belang van de consument centraal stellen ligt er een schone taak.